Het ketogene dieet is momenteel heel “hot”, zoektermen rondom voeding zijn de laatste tijd behoorlijk ketogeen georiënteerd. In deze blog zal ik de werking en de toepassingen van het ketogene dieet aanstippen, dit doe ik naar aanleiding van de Meet-up van de AHS die we hadden vorig jaar December die deels over dit onderwerp ging.
Goed! Keto dus, het is een duidelijke rage en onze voorouders (10000 generaties) wilde ook hip zijn en die volgende het dieet dus ook! Niet omdat ze dat hadden gehoord van een blogger, of de vele studies hadden nageplozen op pubmed die de positieve invloeden beschrijven, maar ze deden het omdat ze niet anders konden.
De seizoenen kennen op veel delen van onze planeet een periode waarin fruit, honing en hoge doseringen zetmeel in planten minder aanwezig is, we zijn dus miljoenen jaren gewend aan een periode van koolhydraat schaarste. Het is die lage suikerintake (zetmeel is ook suiker) die ervoor zorgt dat onze lever van de beschikbare vetten ketonlichamen gaat vormen. Deze zeer energierijke vetlichaampjes met lange namen als “acetoacetate” en “beta-hydroxybutyrate” blijken het prima te doen als aerobe brandstof voor ons hele lijf inclusief de hersenen.
Of het nu paddenstoelen, insecten, algen, vis, vlees, schelp en schaaldieren, eieren, veel eetbare delen van planten, ze zijn allemaal koolhydraatarm, Meestal blijf je met deze producten onder de grens van 50 gram koolhydraten per dag. Die 30 tot 50 gram koolhydraten per dag wordt meestal aangehouden wanneer je het lichaam in de staat van ketose wil brengen en houden, het is per persoon een beetje verschillend (o.a afhankelijk van spiermassa).
Nu in de huidige tijd 365 dagen in het jaar bananen, honing en koekjes aanwezig zijn, komen we nooit meer in Ketose en daarmee profiteren we niet van die periode waarin reparatie mechanismen juist toenemen.
De lente en de zomer zijn een tijd van groei en bloei, in de overvloed groeit ons lichaam, slaat het reserves op en is insuline rijkelijk aanwezig. Insuline is een hormoon met veel functies, buiten de bekende “suikeropslag” functie is het een zeer potent groeihormoon. Het remt echter de snelheid waarmee we onze celorganelen vernieuwen en cellen die zichzelf willen opblazen (celapoptose) worden gevraagd dit even uit te stellen. Wat veel mensen niet weten is dat het grootste deel van onze glucose opname in de cel helemaal niet afhankelijk is van insuline, er zijn meerdere glucosekanalen en slecht 1 is er insuline afhankelijk.
Wanneer er altijd koolhydraten zijn in overvloed (huidige situatie) is insuline ook altijd in hoge spiegels aanwezig, het moet immers de taak van “alles moet in de cel gepropt worden zelfs al zit je vol” uitvoeren.
Alles om maar te zorgen dat de bloedsuiker niet te hoog oploopt na een bak muesli / rijstwafels of broodjes.
Dat constante proppen en de hoge insuline spiegels zorgen voor een toestand die we kennen als insuline resistentie, en geloof me je bent dan vaak nog niet bestempeld als diabeet type 1 of 2.
De winter zou dan de tijd zijn waarin we onze reserves verbranden, en bij de afwezigheid van insuline onze groei meer overschakelt naar reparatie. Iedere bioloog weet dat de natuur zich in de winter hersteld en energie spaart, en de aangelegde reserves opmaakt. Half Nederland kampt met serieus overgewicht, niet vreemd als het standaard advies voor iemand van mijn leeftijd en lengte is: “eet (7 boterhammen per dag ) = een pak suiker verstopt als zetmeel per week, dit staat nog los van alle koolhydraatmeuk die we er dagelijks aan toevoegen (extra suiker, koek etc). Wanneer ons lichaam zich in een staat van ketose (zeer laag in koolhydraten) bevindt dan vinden o.a. deze effecten plaats:
Hoewel het ketogene dieet de laatste jaren enorm in populariteit heeft gewonnen is het niet bepaald nieuw, het kent een lange onderzoeksgeschiedenis en de eerste medische toepassing was rond 1900 bij epilepsie patiënten. Later zijn andere toepassingen onderzocht bij o.a overgewicht, kanker etc.. Onze stofwisseling is enorm flexibel en de uitdaging van overvloed en schaarste is een “gezonde” uitdaging waaraan we al 6 miljoen jaar lang blootstaan (stonden).
Het wordt de hoogste tijd dat iedereen een periode van vasten en koolhydraat restrictie gaat inbouwen. Ik zou wel het advies willen geven om dit altijd in samenspraak met je huisarts te doen en zoek iemand met verstand van het keto dieet die je hierin kan begeleiden. Ik zou daarvoor een Banting therapeut zoeken, deze groep gespecialiseerde keto therapeuten hebben alle tips en trucs om je keto periode succesvoller te laten verlopen. Achter het Banting dieet zit de Real Mela revolution van Tim Noakes. Ik heb hier zelf prima ervaringen mee en heb hier 0 aandelen in ! 🙂