de Vos & van Etten

Stel je voor er is een nieuw medicijn die de volgende positieve effecten geeft …:

• Afname van pijn op korte en lange termijn
• Afname van onrust/ stress, Afname van o.a. catecholamines
• Verlaagt de bloeddruk
• Minder obstipatie
• Minder vermoeidheid, verbetert het slaap patroon
• Minder misselijkheid
• Toename lymfocyten
• Toename dopamine /serotonine
• Toename natural killer
• Toename van IGF-1 (insuline-gelijkende groeifactor) wat belangrijk is voor o.a. de oligodendrocyten en orgaangroei
• Versnelling van hersengroei en ontwikkeling visuele cortex.
• Vermindert de kans op prematuren
• Verkort opname duur
• Vermindert de kans op sepsis
• Vermindert pijn en ileus klachten na darmchirurgie
• Vermindert de noodzaak voor intra-operatief opiaatgebruik
• Verbetert de longperfusie en oxygenatie

Bijwerkingen:  Geen/zelden

Is het een nieuw medicijn?, Nee het is therapeutische massage een verloren vorm van basiszorg, vreemd genoeg is deze therapie vorm in de vergetelheid geraakt terwijl de effecten toch goed onderzocht zijn. Massage is enorm evidence-based zoals de vele links naar afgeronde RCTs (randomized controlled trials) laten zijn in dit stuk.

FAQ’s

Maar fysiotherapeuten masseren toch ?

Klopt, maar deze groep heeft de afgelopen jaren er juist werk van gemaakt om zo min mogelijk te masseren en steeds meer Hands-off technieken te gebruiken.
Mensen worden op loopbanden en crosstrainers gezet,TENS, tape, etc, prima technieken maar  zijn ze niet iets vergeten …?
De voorvader van de Fysiotherapie Johan Georg Mezger (Amsterdam, 22 augustus 1838 – Parijs 3 maart 1909) was een Nederlands arts en masseur. Hij wordt wel beschouwd als een van de grondleggers van de fysiotherapie, hij stond bekend als de man met de gouden duimen.Hij studeerde geneeskunde aan de universiteit van Leiden, Mezger begon zijn loopbaan in Amsterdam. Zijn praktijk was onmiddellijk succesvol. Zijn naam en faam raakten wijd verspreid en al spoedig telde zijn praktijk menig lid van Europese vorstenhuizen en adel. Hij reisde naar de hoven in Duitsland, de Scandinavische landen en Rusland. Behalve in Amsterdam werkte hij in Bonn, Wiesbaden en Parijs. Hij werd één van de eerste fysiotherapeuten, hij ‘klopte’ en ‘wreef’ en beval lichaamsbeweging, daar waar tevoren lichaamsdelen stijf werden ingezwachteld en absolute rust werd voorgeschreven. (wikipedia)

Is massage complementair of alternatief ?

Alternatief is het zeker niet, het is zeer goed onderzocht op de uitwerking ervan en de werkingsmodellen zijn goed gedocumenteerd. Met name de ‘Zweedse massage ( Petrissage, Effleurage, Tapotement) is uitvoerig onderzocht.

Of het complentair is hangt af van het land waarin je woont of de parameters die je hanteert voor deze term. Massage kan ook als alleenstaande therapie worden ingezet bij bijvoorbeeld lage rugklachten, of de pijnstillers of de massage nu aanvullend zijn hangt van je bril af.

Wanneer je in medische databanken zoekt is massage inderdaad vaak in de alternatieve complementaire hoek te vinden. Massage is niet gebruikelijk in het algemeen ziekenhuis en behandeling door een masseur is niet vergoed in de basisverzekering.
Op deze wijze valt het al snel onder complementair. Er zijn ook vele afleidingen van de standaard massage deze vallen inderdaad meer onder alternatief omdat er minder onderzoek naar gedaan is. Maar nadat het kaf van het koren is gescheiden, is therapeutische massage zo regulier als een cholesystectomie of een Bètablokker

Waarom is massage dan belangrijk?

Massage is een aanrakingstechniek en of dat belangrijk is  terug te zien in veel voorbeelden. Maar eerst de huidige situatie, stel je bent patiënt in een algemeen ziekenhuis…

Je ligt daar 3 maanden opgenomen omdat je veel complicaties hebt opgelopen na een darmoperatie in die tijd heb je …:

• 30 maal een hand gehad van een dokter.
• 30 maal een wasbeurt (+/- 10 min) van een verpleegkundige gehad
• 60 maal (10 min) bezoek gehad van een fysiotherapeut die ‘Hands off technieken heeft gebruik zoals ademhalingsinstructies, oefeningen etc.

Verder contact bestond vooral uit naalden (bloedprikken, pijnstilling),chirurgische messen, koude stethoscopen etc etc. Het belang van aanraken blijkt b.v. uit volgend voorbeeld.

Omstreeks 1900 stierven veel moeders bij de geboorte van hun kinderen. Veel van die kinderen werden in ziekenhuizen verzorgd, maar in sommige ziekenhuizen stierf 70% van die kinderen binnen een tot twee maanden, terwijl ze goed verzorgd werden. In een ziekenhuis stierf op de ene afdeling 70% en op de afdeling ernaast 10%. Dit werd hospitalisme genoemd.

Men begreep niet wat de oorzaak van die sterfte was. Een arts ontdekte dat het enige verschil was dat de baby’s op de afdeling met een laag sterftecijfer regelmatig door de verzorgster aangeraakt werd, uit bed genomen, terwijl dat op de andere afdeling niet gebeurde. Toen de arts de verzorgster op die andere afdeling vroeg af en toe met een kind te spelen, ertegen te praten, het op te nemen, te aaien, daalde het sterftecijfer vrijwel meteen. Een van de eersten, die hierover een boek schreef was de Amerikaanse arts A. Montagu. Verder blijkt uit dierenonderzoek dat aanraking wordt verkozen boven voeding.

Is er ergens (NL) massage beschikbaar ?

Massage therapie is anno 2011 een zeldzaamheid in ziekenhuizen in Nederland, er zijn op kleine schaal enkele massage therapieën beschikbaar in het ziekenhuis.

• Het Beatrix ziekenhuis te Gorinchem laat door het bedrijf fitmassage haar patiënten masseren
• Het Flevoziekenhuis biedt al zijn eigen medewerkers diverse massages, meerdere ziekenhuizen hebben de mogelijkheid om schouder en nek massages te ontvangen onder werktijd.
• Het waterlandziekenhuis had in 2007 ,één vrijwillige massagetherapeut in dienst voor alle specialismen
• Het Emma kinderziekenhuis en het slotervaart ziekenhuis bieden ondersteuning in het leren van massage technieken
• Anesthesioloog W.halim is werkzaam in het sint Anna ziekenhuis in Geldrop en past daar op de pijnpoli triggerpoint massages toe, tevens heeft hij hier een boek over geschreven.

In dit boek haalt hij het gemis van massage als therapiemogelijkheid aan, hij past het concept met succes toe op zijn patiënten. 1/3 van zijn pijnpoli patiënten behandelt hij alleen met massage, zonder extra medicatie te hoeven voorschrijven. In een kort werkbezoek heb ik uit eerste lijn mogen horen dat pijnbestrijding bij chronische pijnpatienten een zinvolle en kostenbesparende interventie is.

Maar is massage niet duur ?

Een chronische pijn patiënt kan anno 2011 gemakkelijk voor 250 euro per maand aan pijnstillers vergoed krijgen. Voor dit geld kan je ook iemand 7 keer een uur lang masseren.
Het is soms treurig dat we blind staren op medicatie, artsen studeren steeds minder geneeskunde en steeds meer medicijnen.

Dan als laatste de wetenschap …

Therapeutische massage bij kanker.

Massage als interventiemiddel bij kankerpatiënten lijkt op basis van de beschikbare wetenschappelijke literatuur zinvol. De volgende positieve effecten zijn gerapporteerd, Afname van pijn, Afname van onrust/ stress,Verlaagd de bloeddruk, Minder obstipatie, Minder vermoeidheid, Minder misselijkheid, Toename lymfocyten, Toename dopamine /serotonine,Toename natural killer cells

Uit literatuur onderzoek uitgevoerd door de Colombia University (NY) en de afdeling pediatrische oncologie van Morgan stanley kinderziekenhuis blijkt dat massage therapie zinvol is bij kinderen die kanker hebben. Massage hielp o.a. als adjuvans bij pijn, hoge bloeddruk, depressie, onrust en obstipatie. Deze literatuurstudie is in 2008 afgerond en raadpleegde alle grote medische databanken en medische tijdschriften.

Massage therapy as a supportive care intervention for children with cancer Oncol Nurs Forum 2008 Mei 35(3):431-42 Hughes D, Ladas E, Rooney D, Kelly KPMID:18467292

De afdeling revalidatie van de universiteit van Colorado heeft in 2005 een analyse van de toen beschikbare literatuur en onderzoeken gedaan, die laat zien dat massage een veilig toepasbare interventie is die pijn, stress en onrust kan verminderen bij kanker.

Safety and efficacy of massage therapy for patients with cancer Cancer Control 2005 Jul;12(3):158-64 Corbin LPMID:16062163

In 2008 is een onderzoek bij 251 oncologie patienten afgerond in het Curtis en Elizabeth Anderson kanker Institute in Savannah. Hierin werd gekeken of massage gunstige invloeden heeft op pijn, lichamelijk en psychische ongemakken en vermoeidheid. In de groep die gemasseerd werd waren alle vier de parameters verbeterd.

A hospital-based intervention using massage to reduce distress among oncology patients. Cancer Nurs. 2008 May-Jun;31(3):214-21 Currin J, Meister EA. PMID:18453878

In 2004 heeft het Princes Alice hospice in Engeland een onderzoek gedaan naar massage als palliatieve interventie bij kanker in een vergevorderd stadium, de onderzoeksresultaten lieten zien dat patienten beter sliepen en klachten van depressie afnamen.

A randomized trial of aromatherapy massage in a hospice setting. Soden K, Vincent K, Craske S, Lucas C. Ashley S Paliat Med 2004 Mar;18(2):87-92PMID:150464040

In 2004 heeft een groot kanker centrum in Amerika (Memorial Sloan-Kettering Cancer Center) in drie jaar tijd 1290 patienten die massage therapie kregen als symptoomverlichting gevolgd. Symptomen als pijn, moeheid, stress, onrust, en misselijkheid namen met 50% af, de effecten van de massage hielden langer dan 2 dagen aan na massage.

Massage therapy for symptom control: outcome study at a major cancer center J Pain Symptom manage 2004 Sep;28(3):244-9 Cassileth BR, Vickers AJ.PMID:15336336

Een ander gunstig effect van massage is dat het aantal lymfocyten (CD8+ and CD16+) significant toeneemt na een therapeutische massage. Dit onderzoek werd uitgevoerd op de universiteit van Kyoto in Japan, door een samenwerking van de afdelingen microbiologie, epidemiologie, psychiatrie en geneeskunde.

Immunological and psychological Benefits of aromatherapy Massage Evid Based Complement Alternat Med. 2005 June; 2(2): 179–184. Kuriyama H, Wanatabe S, Nakaya T, Shigemori I,Kita M, Yosida N, Masaki D, Tadia T, Ozasa K, Fukui k, Imanishi J

Een onderzoek door de universiteit van Miami in 2004 bij vrouwen met borstkanker, liet zien dat als ze na chirurgie massage ontvangen ze meer dopamine en serotonine hebben, en ook een hoger aantal lymfocyten en naturel killer cells dan de niet gemasseerde groep.

Natural killer cells and lymphocytes increase in women with breast cancer following massage therapy. J.psychosom Res 2004 Jul;57(1):45-52 Hernandez-Reif M,Field T,Ironsen G,Beutler J,Vera Y,Hurley J,Flectcher MA,schanberg S,Kuhn C,Fraser PMID:15256294

Een recent onderzoek aan de universiteit van Gotenborg door o.a. de afdeling neurowetenschappen laat ook een positief effect zien op het aantal natural killer cells.

The effect of massage on immune function and stress in women with breast cancer – A randomized controlled trial Auton Neurosci 2009 Apr 17. Billhult A, Lindholm C, Gunnarsson R, Stener- Victorin E.PMID:19376750

Al in 1993 zijn de eerste onderzoeken naar massage positief, bloeddruk polsslag en ademhalingsfrequentie dalen na 30 minuten massage. Ook nemen pijn en onrust nemen af in dit onderzoek uitgevoerd door de universiteit van Iowa.

The use of therapeutic massage as a nursing intervention to modify anxiety and the perception of cancer pain Cancer Nurs 1993 Apr;16(2):93-101 Ferrel-Torry AT, Glick OJPMID:8477405

In deze kleine studie in zweden is gekeken hoe de patienten een massage ervaren tijden hun behandeling voor kanker in het ziekenhuis

A meaningful relief from suffering experiences of massage in cancer care
Bilhult A, Dahlberg K Cancer Nurs 2001 Jun;24(3):180-4

Therapeutische massage bij prematuren, baby’s en zwangeren.

Onderzoeken die specifiek naar massage bij deze groep mensen kijkt laat de volgende positieve resultaten zien Massage is kosteneffectief bij prematuren. Prematuren komen sneller aan, al na 5 dagen massage. Verbeterde slaappatronen, makkelijker te troosten. Afname van stress op de I.C.Afname van stresshormonen o.a. catecholamines. Afname van slaap gerelateerde ademhalingsproblemen. Toename lymfocytenToename van IGF-1 (insulinegelijkende groeifactor) wat belangrijk is voor o.a. de oligodendrocyten en orgaangroei. Versnelling van hersengroei en ontwikkeling visuele cortex. Bij vrouwen die depressief en zwanger zijn heeft massage een positief effect op de prevalentie van vroegtijdige bevalling en een laag geboorte gewicht.Verkort opname duur. Verminderd de kans op sepsis.

Door de afdeling neonatologie van de medische universiteit in Tel Aviv is massage bij baby’s onderzocht. Uit dit onderzoek bleek dat wanneer een moeder massage geeft aan zijn voldragen kind het dag/ nacht ritme verbeterd.

Massage therapy by mothers enhances the adjustment of circadian rhythms to the nocturnal period in full-term infants Journal of Developmental and Behavioral Pediatrics, 23, 410-415. Ferber, S.G., Laudon, M., Kuint, J., Weller, A., & Zisapel, N. (2002 PMID:12476070

Ontwikkelingspsycholoog T. Field is werkzaam aan de faculteit kindergeneeskunde van de universiteit van Miami, zij heeft veel onderzoek gedaan op het gebied van massage bij o.a neonaten en kinderen. De zes onderstaande onderzoeken zijn van deze universiteit In dit onderzoek waaraan ze heeft meegewerkt neemt het gewicht sneller toe maar ook is hier de insulinegelijkende groeifactor gemeten en de insuline spiegel, beide bleken positief beïnvloed door de massage t.o.v. de nulgroep.

Insulin and insulin-like growth factor-1 increased in preterm neonates following massage therapy J Dev behav Pediatr. 2008 Dec;29(6):463-6 Field T,Diego M,Hernandez-Reif M,Dieter JN, Kumar AM, Schanberg S,Kuhn C PMID:18714203

Zeer recent onderzoek uit mei 2009 laat de positieve invloed van massage zien op de hersenontwikkeling bij prematuren.

Massage accelerates brain development and the maturation of visual function J.Neurosci 2009 May 6;29(18):6042-51 Guzzetta A, Baldini S, Bancala A, Baroncelli L, Ciucci F, Ghirri P, Putignano E, Sale A, Viegi A, Berardi N, Boldrini A, Cioni G, Maffei L PMID:19420271

Dit onderzoek laat zien dat de mate van druk die gebruikt wordt voor de massage, verschil maakt als het gaat om de toename in gewicht bij prematuren

Moderate versus light pressure massage therapy leads to greater weight gain in preterm infants Infant Behav Dev 2006 Dec;29(4):574-8. Field T,Diego MA,Hernandez-Reif M,Deeds O,Figuereido B. PMID:17138310

Dit onderzoek is vooral gericht op uitingen van stress bij prematuren, de afname was significant na 5 dagen massage bij de gemasseerde groep.

Preterm infants show reduced stress behaviors and activity after 5 days of massage therapy Infant Behav Dev. 2007 Dec;30(4):557-61. Hernandez-Reif M. Diego M Field T PMID:17548111

Het mogelijke werkingsmodel voor de gewichtstoename bij prematuren die massage ondergaan wordt verklaard aan de hand van dit onderzoek.

Infant massage elicts consistent increases in vagal activity and gastric motility that are associatted with greater weight gain Acta Paediatr.2007 Nov;96(11):1588-91. Epub 2007 Sep 21 Diego MA,Field T, Hernandez-Reif M, Deeds O, Ascencio A, Begert G PMID:17888059

Een in 2003 afgerond onderzoek met prematuren in Miami liet zien dat na vijf dagen massage (3 maal 15 minuten per dag) de massage groep meer in gewicht toenam dan de controle groep. Het onderzoek onderschrijft de kosteneffectiviteit voor deze eenvoudige interventiemethode.

Stable preterm infants gain more weight and sleep less after five days of massage therapy Jpediatr Psychol 2003 Sep;28(6):403-11 Dieter, J.N.I., Field, T., Hernandez-Reif, M., & Emory, E.K. (In Review). Preterm infants gain more weight following five days of massage therapy. PMID:12904452

Dit onderzoek ook uitgevoerd door de universiteit van Miami is gericht op vrouwen met klachten van depressie die zwanger zijn, en het effect wat massage heeft op het geboortegewicht van hun kinderen. De groep gemasseerde zwangere vrouwen had minder premature bevallingen en een beter geboortegewicht.

Massage therapy effects on depressed pregnant woman Field T,Diego MA,Hernandez-Reif M,schanberg S,Kuhn C PMID:15715034

De veiligheid en voordelen alsmede de haalbaarheid van implementatie van massage op de I.C worden in dit artikel aangehaald

Premature infant massage in the NICU Neonatal Netw. 2003 May-Jun;22(3):39-45 Beachy JM PMID:12795507

In Rusland is in St Petersburg in 2006 een onderzoek naar massage bij baby’s met een laag geboortegewicht afgerond. Het slaappatroon verbeterde, de kinderen snurkte minder en waren alerter overdag.

Massage therapy and sleep behaviour in infants born with low birth weight Complement Ther Clin Pract. 2006 Aug;12(3):200-5. Epub 2006 Feb Kelmanson IA, Adulas EIPMID:16835031

De afdeling neonatologie van een kinderziekenhuis in Washington heeft ook de gewichtstoename van prematuren gedocumenteerd.

Massage with kinethetic stimulation improves weight gain in preterm infants J perinatol 2009 May;29(5):352-7 Massaro AN, Hammad TA, Jazzo B, Aly HPMID: 19148112

Prematuren met een geboortegewicht tussen de 750 gram en 1500 gram zijn in deze studie gemasseerd door hun moeder, er was een kortere opname duur en de incidentie van sepsis was lager in de gemasseerd groeper waren minder sepsis gevallen in de gemasseerde groep.

Massage therapy reduces hospital stay and occurrence of late-onset sepsis in very preterm neonates J perinatol 2008 Dec;28(12):815-20. Mendeze EW, Procianov RSPMID: 18633421

In Mexico zijn toename v/h gewicht en kortere opnameduur aangetoond bij prematuren die massage ontvangen.

Weight gain in preterm infants following parent adminasterd Vimala massage: a randomized controlled trial Am j Perinatol 2009 Apr;26(4):247-52. Gonzalez AP,Vasquez-Mendoza G,Garcia- Vela A, Guzman-Ramirez A, Salazar- Torres M, Romero-Gutierrrez G.PMID: 19023851

Het bekende ontspannende en pijnstillende effect van massage tijdens een bevalling is in deze RCT uitgezet

Effects of massage on pain and anxiety during labour: a randomized controlled trial in Taiwan J adv Nurs 2002 Apr;38(1):68-73 Chang My,Wang SY,Cheng CHPMID: 11895532

Ook in China zijn met acupressuur technieken verbeteringen bij prematuren waargenomen, waaronder toename van gewicht.

Acupressure and meridian massage: combined effects on increasing body weight in premature infants J clin Nurs 2008 May: 17(9):1174-81 Chen LL,Su YC, Su CH, Lin HC, Kuo HW.PMID: 18416793

Een verklaringsmodel voor de toename in gewicht bij prematuren die massage ontvangen.

Energy expenditure in growing preterm infants recieving massage therapy J am Coll Nutr 2007 Aug:26(4) :356-9 Lahat S, Minomouni FB, Ashbel G, Dollberg SPMID: 17906188

Er is een achterhaalde Cochrane review ( Vickers A, Ohlsson A, Lacy JB, Horsley A 2004) die aangeeft dat massage bij prematuren een weinig zinvolle interventie is. De dutch Cochrane collaboration geeft aan niet te weten waarom deze oude review nog niet herzien is, gezien de grote hoeveelheid RCT’s die sindsdien zijn afgerond zijn, is de evidence van de Cochrane review achterhaald.

Therapeutische massage pre- en postoperatief.

Zowel pre als postoperatief heeft massage zijn nut bewezen door zijn volgende gunstige invloeden.
Verminderd pijn, verminderd spanning / stress, vERBETErd de bloedsomloop, is veilig en implementeerbaar, verminderd pijn en ileus klachten na darmchirurgie, verlaagd de systolische bloeddruk, minder opiaten nodig intra-operatief, verbeterd de longperfusie en oxygenatie.

Over een periode van twee jaar zijn meer dan 600 patienten gevolgd die een grote chirurgische ingreep ondergingen, postoperatieve pijn nam duidelijk af in de massage groep. Deze in Amerika uitgevoerde studie noemt massage een zinvolle, noodzakelijke veilige therapie.

Acute postoperative pain management using massage as an adjuvant therapy: a randomized trial Arch Surg. 2007 Dec;142(12):1158-67 Mitchinson AR,Kim HM,Rosenberg JM,Geisser M,Kirsh M,Cikrit D,Hinshaw DB,
PMID: 18086982

Van dezelfde kant komt in 2003 al eerder een onderzoek naar de pijnstillende effecten van massage.

Massage as adjuvant therapy in the management of acute postoperative pain: a preliminary study in men Piotrowski MM, Paterson C,Mitchinson A,Kim HM, Kirsch M, Hinshaw 2003 Dec; 197(6):1037-46. PMID:14644293

Pijnstillende en rustgevende effecten van massage na open hart chirurgie en de haalbaarheid van implementatie worden in onderstaande studie aangehaald, uitgevoerd in het Abbott Northwestern Hospital in Minneapolis

Complementary alternative medical therapies for heart surgery patients: feasibility, safety, and impact Kshettry VR,Carole LF,Henley SJ,Sendelbach S, Kummer B. PMID:16368364

Het masseren van handen en voeten in combinatie met pijnstilling geeft betere resultaten (lagere VAS) dan pijnstilling alleen.

Foot and hand massage as an intervention for postoperative pain Pain Manag Nurs. 2004 Jun; 5(2):59-65. Wang HL.Keck,HJFPMID:15297952

Patienten die pre-operatief zijn gemasseerd hebben intra-operatief minder opiaten nodig en zijn postoperatief minder gestrest, de studie is door de universiteit van Arizona uitgevoerd met 105 vrouwen die een laprascopische gynaecologische operatie ondergingen.

Effects of Preoperative Massage on Intra- and Postoperative Outcomes Journal of Gynecologic Surgery. September 2007, 23(3): 97-104
McRee L, Pasvogel A, Hallum A, Behr S, Francisco A, Garcia M, Robert G. Loeb

Het mechanisch masseren van het abdomen na colonchirurgie verminderd ileus klachten en zorgt voor een effectieve adjuvante pijnstilling. Het onderzoek is uitgevoerd in Rouen Frankrijk.

Does mechanical massage of the abdominal wall after colectomy reduce postoperative pain and shorten the duration of ileus?Results of a randomized study J Gastrointest Surg. 2002 Jan-Feb; 6(1):43-9. Le Balnc-Louvry,Costaglioli B,Boulon C,Leroi AM,Ducrotte P. PMID:11986017

In Duitsland is door de universiteit van Hannover onderzocht wat massage voor invloed heeft op beademde patienten na een hart of long transplantatie. Een vibrerende massage verbeterde de longfunctie waardoor ventilatie persfusie en zuurstof oxygenatie optimaliseerde.

External stimuli in the form of vibratory massage after heart or lung transplantation Am J Phys Med Rehabil 1999 Mar-Apr;78(2):108-10 Doering TJ, Fieguth HG, Steurnagel B, Brix J, Konitzer M, Schneider B, Fischer GC PMID:10088583

Pijn, psychologische stress, ademhaling en bloeddruk worden gunstig beïnvloed door massage bij patienten die een hartkatheterisatie ondergaan.

The effects of back massage before diagnostic cardiac catheterization Altern Ther Health Med. 2003 Jan-Feb;9(1):50-7. McNamara ME, Burnham DC, Smith C, Carroll DL. PMID:12564351

Therapeutische massage bij chronische pijn (rug, nek, hoofd)

Bij chronische pijnklachten zijn onderzoeken gedaan naar specifieke regio’s waar de pijn zich concentreert. Massage is bij sommige van deze pijnklachten de meest effectieve en kostenbesparende techniek die er voor handen is.

Massage en rugpijn

Bij chronische lage rugpijn verbeteren de volgende punten ,minder pijn, beter slaappatroon, minder klachten van depressie en verbetering van de rompflexie. Ook hier is aangetoond dat serotonine en dopamine spiegels hoger zijn in de massage groep.

Lower back pain is reduced and range of motion increased after massage therapy Int J Neurosci. 2001;106(3-4):131-45. Hernandez_Reif,Filed T,Krasnegor J,Theakston H. PMID:11264915

Deze Cochrane review van 13 gerandomiseerde onderzoeken laat zien dat massage bij rugpijn in de subacute en chronische fase zinvol is

Massage for low- back pain Cochrane Database of Systematic Reviews 2008, Issue 4 Furlan AD, Imamura M, Dryden T, Irvin E

In deze uitgebreide review van de in 2003 beschikbare literatuur over massage bij rugpijn, blijkt massage preferabel door zijn goede resultaat en kosteneffectiviteit.

A Review of the Evidence for the Effectiveness, Safety, and Cost of Acupunture, Massage Therapy, and Spinal manipulation for Back Pain Annals of internal Medicine: June 2003 Volume 138 Issue 11 Pages 898-906 David M. Eisenberg, MD, and Ted J. Kaptchuk, OMD

https://www.acpjournals.org/doi/10.7326/0003-4819-138-11-200306030-00011

Massage en nek en hoofdpijn

De veiligheid van massage en de positieve effecten op pijn en mobiliteit komen naar voren in deze studie.

Randomized trial of therapeutic massage for chronic neck pain Clin J Pain 2009 Mar-Apr;25(3):233-8 Sherman KJ,Cherkin DC,Hawkes RJ,Miglioretti DL,Devo RA PMID: 19333174

Het regelmatig masseren van mensen met spanning hoofdpijnen geeft goede resultaten, de aanvallen worden minder in frequentie en intensiteit.

Changes in Clinical Parameters in patient with Tension-type Headache Following Massage Therapy: A Pilot Study J Man Manip Ther 2008;16(2):106-12 Moraska A, Chandler C.PMID: 19119396

Chronische pijn/ziekten

Massage als zinvolle adjuvante therapie bij chronische pijnen

A pilot study evaluating mindfulness-based stress reduction and massage for the management of chronic pain Jgen Intern Med 2005 Dec;20(12):1136-8. Plews-Ogan M, Owens Je, Goodman M, Wolfe P, Schorling J.PMID: 16423104

Een onderzoek die laat zien dat massage net zo effectief kan zijn als de huidige aanpak bij chronische pijnklachten.

Efficiacy of massage therapy in chronic pain: a pragmatic randomized trial
J altern Complement Med. 2003 Dec;9(6):837-46. Walach H, Gutlhlin C, Konig MPMID: 14736355

Een studie die de verbetering van symptomen bij chronisch zieken na massage laat zien over langere tijd.

Rhytmical massage therapy in chronic disease:a 4-year prospective cohort study J altern Complement Med. 2007 Jul-Aug;13(6):635- Hamre HJ,p Witt CM, Glockmann, Ziegler R, Willich SN, Kiene H PMID: 17718646

Diversen

Massage bij onrustige ouderen.

Massage in the management of agitation in nursing home residents with cognitive impairment Geriatr Nurs. 2009 Mar-Apr;30(2):108-17 Holliday- Welsh DM, Gessert CE, Renier CMPMID:19345850

Massage bij gegeneraliseerde angststoornissen.

Light pressure massage for patients with severe anxiety Complement Ther Clin Pract 2009 May;15(2):96-101. Epub 2008 Dec Billhult A, Maatta S.PMID:19341988

Een korte weergave van enkele werkingsmechanismen bij een massage.

In onderzoeken naar massage zijn specifieke biomechanische processen aangetoond die de positieve effecten van deze therapie kunnen verklaren. De pijnstillende effecten zijn terug te vinden in o.a. de toename van endorfines1 die tijdens een massage vrijkomen. Het complexe mechanisme van pijngewaarwording wordt bij zowel nociceptieve als neuropatische pijn beïnvloedt door de gemoedstoestand waarin we ons bevinden. In onderzoeken die verricht zijn naar de werking van massage nemen klachten van depressie af en zijn mensen doorgaands positiever ingesteld t.o.v. hun ziekteproces. De verbetering van de gemoedstoestand heeft o.a. invloed op de pijngewaarwording.

Vrijwel ieder persoon die een goede massage ontvangt ervaart dit als een ontspanning voor lichaam en geest. De verklaring daarvoor kan deels gezocht worden in de toename van serotonine, er is immers een duidelijke toename van serotonine na massage, dit heeft zowel invloed op de gemoedstoestand als de verwerking van pijnprikkels. Massage brengt een persoon in diepe rusttoestand, het Parasympatische zenuw stelsel neemt in activiteit toe ². Ontspanning door massage verbetert het slaappatroon wat een positief effect heeft op de herstelmechanismen van het lichaam. Cortisol en catacholamine spiegels nemen af.

Oxytocine spiegels nemen toe na een massage hierdoor is er een pijnstillende werking op de lange termijn ³. Oxytocine heeft behalve zijn werking op de uteruscontracties en de toeschietreflex van moedermelk nog een aantal andere belangrijke eigenschappen, zo zorgt het o.a. voor een verhoogde weerbaarheid tegen stress en verslaving. Het lichaam komt sneller tot rust en de angst wordt makkelijker onderdrukt. Bovendien bevordert Oxytocine dat er sneller een gevoel van verzadiging bij het eten optreedt. De lange termijn anti-nociceptieve effecten van massage zijn deels te verklaren door de interactie tussen oxytocine en het opiaatsysteem vooral in de mu en kappa receptoren in de periaquaductale grijze massa.

Massage heeft niet alleen lokaal een ontspannend effect, maar heeft via o.a. fasciale verbindingen een diepere werking (tensegrity model) ^4.

1. • Increase of plasma beta-endorphins in connective tissue massage
   • Gen Pharmacol 1989;20(4):487-9
   • Kaada B, Torsteinbo O
   • PMID:2526775
   • http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2526775
2. Moderate pressure massage elicts a parasympathetic nervous system response
   • Int J neurosci 2009;119(5):630-8
   • Diego MA, Field T.
   • PMID: 19283590
   • http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19283590
3. Repeated masage-like stimulation induces long-term effects on nociception contribution of oxytocinergic mechanisms
   Eur J neurosci 2002 Jul;16(2):330-8
   Lund I,Ge y, Uvnas-Moberg K, Wang J, Yu C, Kuroswa M,Agren G, Rosen A, Lekman M, Lundberg T
   PMID:16835035
   http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16835035
4. Tensegrity principle in massage demonstrated by elektro- and mechanomyography.
   J Bodyw Mov Ther 2009 Apr;13(2):164-70. Epub 2007 Dec 21
   Kassolik K, Jaskolska A, Kisiel-Sajewics, Marusiak J,Kawczynski A, Jaskolski A
   PMID:19329052
   http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19329052
5. Side-effects of massage therapy: a cross-sectional study of 100 clients.
   J altern Complement Med. 2007 Oct;13(8):793-
   Cambron JA, Dexheimer J, Coe P, Swenson R.
   PMID: 17983334
   http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17983334
6. website van de Amercican Massage Therapy Assosiation: http://www.amtamassage.org/news/06factsheet.html
7. A rondomized, controlled trial of massage therapy as a treatment for migraine.
   Ann Behav Med 2006 Aug;32(1):50-9.
   Lawler SP, Cameron
   PMID: 16827629
   http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16827629
8. Effects of oil massage on growt and neurobehavior in very low birth weight preterm neonates
   Aroro J, Kumar A, Ramji S
   India Pediatr 2005 Nov;42(11):1092-100
   PMID: 16340050
   http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16340050
9. Massage therapy by mothers and trained professionals enhances weight gain in preterm infants.
   Early Hum Dev. 2002 Apr;67(1-2):37-45
   Ferber SG, Kuint J, Weller A, Fekdman R, Dolberg S, Arbel E, Koholet D.
   PMID: 11893434
   http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11893434
10. Massage on cocaine-exposed preterm neonates.
    J Dev Behav Pediatr. 1993 Oct;14(5):318-22.
    Whedden A, Scafadi FA, Field t, Ironsen G, Valedeon C, Bandstra E.
    PMID: 8254063
    http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8254063
11. Range of motion improves after massage in children with burns: a pilot study.
    J Bodyw Mov Ther 2008 Jan;12(1):67-71
    Morien A, Garrison D, Smith NK
    PMID:19083657
    http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19083657
12. Massage reduces pain perception and hyperalgesia in experimental muscle pain:A randomized, controlled trail.
    J Pain 2008 Aug;9(8):714-21.
    Frey law LA, Evans S, Knudtson J, Nus S, Scholl K, Sluka KA
    PMID:18455480
    http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18455480
13. Training massage therapists to work in oncology
    Miner W.
    J Soc Integr Oncol. 2007 Fall;5(4):163-6.
    PMID: 19087760
    http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19087760
14. Policy for therapeutic massage in an academic health center: a model for standard policy development
    J altern Complement Med 2007 May;13(4):471-5
    Mykleburst M, Iljer J.
    PMID: 17532742
    http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17532742

Wellicht een wat lange blog maar hopelijk interessant, een leuke opsomming van studies die het nut aantonen van een verloren kunst binnen de geneeskunde nemelijk het aanraken.

Met vriendelijke groeten
Robert de Vos